Bağırsak İltihabı Nedir? Nasıl Önlemler Almalıyız?
Bağırsak iltihaplanması gıda zehirlenmeleri gibi birçok nedenden kaynaklı olarak ortaya çıkabilir. Bu sağlık problemi tıpta ”karmaşık” olarak değerlendirilmektedir. Bağırsak iltihabında; bağırsağın içinde bulunan ince zar iltihaplanır ve görevlerini yerine getiremez. Belirtileri fark edilebilirdir. Tedavi edilmemesi ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir. En yaygın olanları ülseratif kolit ve Crohn hastalığıdır. İşte bağırsak iltihabı ve bu sınıfa giren hastalıklar hakkında merak ettiğiniz bağırsak iltihabı neden olur gibi soruların cevapları.
Bağırsak iltihabı (kolit) nedir?
Bağırsak iltihabı dendiği zaman akla ilk olarak kolit gelir. Kolit; kalın bağırsağı hedef alır. İltihaplanma sonucunda, kalın bağırsakta şişlik ve tahriş meydana gelir. Bu durum iç astarda ülser yaralarına yol açar. Bu hastalık yaşam kalitesini ciddi oranda etkilemektedir.
Bağırsak iltihabı (kolit) neden olur? Kolit belirtileri nelerdir? Bulaşıcı mıdır?
Kolitin birden fazla nedenden dolayı meydana gelebilir. Her kolit çeşidinin de nedeni ayrıdır. Genel olarak kolit oluşmasının nedeni bağırsağın parazitler, zararlı bakteriler ve virüsler ile iltihaplanmasıdır. Bu iltihaplanmaya neden olan en yaygın bakteriler Salmonella, Yersinia ve E. Coli’dir. Diğer bir yandan ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi durumlar da kolite neden olmaktadır. Kolit belirtileri ise eklem ağrıları, eklemlerde şişme, gözde kızarıklık ve yanma hissi, karaciğer fonksiyonlarında bozukluk, cilt döküntüleri, kusma, makatta akıntı, ateş ve titreme, dışkıda kan, ishal, kabızlık, iştahsızlık, kilo kaybı, kansızlık, şişkinlik, karın ağrısı ve kramptır. Kolitin bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan birçok türü mevcuttur. Bulaşıcı olanlar sıvılarla, kıyafetlerle ve temas yoluyla bulaşabilir. İşte kolit tipleri ve bulaşıcı olup olmama durumları:
- Proktit: Bulaşıcı olan ve olmayan çeşitleri mevcut.
- Crohn hastalığı: Bulaşıcı değil.
- Mikroskobik kolit: Bulaşıcı değil.
- İskemik kolit: Bulaşıcı değil.
- Enfeksiyöz kolit: Birçok tipi bulaşıcı.
- Alerjik kolit: Bulaşıcı değil.
- Psödomembranöz kolit: Bulaşıcı.
- Enterit: Bulaşıcı olan ve olmayan birçok çeşide sahip.
- Ülseratif kolit: Bulaşıcı değil.
Bağırsak iltihabı (kolit) çeşitleri nelerdir?
Birçok kolit çeşidi bulunmaktadır. Kolit çeşitlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- İskemik kolit: Kalın bağırsaktaki kan akışının azalması veya tamamen kesilmesi sonucunda oluşan iltihaplanmadır. 64 yaş üzerinde yaygın görülen bir kolit çeşididir.
- Spastik kolit: Spastik kolitin nedeni tam olarak bulunamamıştır. Fakat stres kaynaklı ortaya çıktığını bilinmektedir.
- Psödomembranöz kolit: Kalın bağırsakta Clostridium Difficile bakterisinin artması ile meydana gelir.
- Alerjik kolit: Genellikle inek veya soya sütü alerjilerine bağlı gelişen bu kolit türü çocuklarda meydana gelmektedir.
- Mikroskobik kolit: Bu kolit türü koljenöz ve lenfosittik kolit olmak üzere ikiye ayrılır. Bu kolit türünün kolonoskopi ile teşhisi mümkündür.
- Radyasyon kolit: Kanseri tedavisi gören kişilerde radyoterapi kaynaklı olarak bağırsakların zarar görmesi ile ortaya çıkar.
- Crohn hastalığı & Ülseratif kolit: Crohn hastalığı ve ülseratif kolit; inflamatuar bağırsak hastalıklarının yol açtığı kolit türleridir. Crohn hastalığı ince ve kalın bağırsaklarda görülebilir. Ağızdan makata kadar olan sindirim sistemi bölgesini etkileyebilir. Ülseratif kolit ise bağışıklık sisteminin sağlıklı dokulara saldırması sonucu oluştuğu düşünülür.
Bağırsak iltihabı için nasıl önlemler alınmalıdır?
Her bağırsak iltihabı hastalığının ve kolit türünün önlem ve tedavisi farklıdır. Fakat bağırsak sağlığı için uygulanabilecekler şu şekildedir:
- Temizliğinden emin olunmayan yerlerden su içilmemelidir.
- Çatal, bıçak ve kaşık temizliğinden emin olunmalıdır. Gıdalara çıplak elle dokunulmamalıdır.
- Bir önleyici olarak eller tuvalet sonrası ve yemek öncesi mutlaka yıkanmalıdır.
- Et ve tavuk gibi ürünlerin tazeliğinden emin olunmalı ve iyi pişirilmelidir.
- Bağırsak iltihabına sahip olan kişilerin düzenli ve yeterli miktarda su içmesi oldukça önemlidir. Bu doğrultuda günlük tüketilmesi gereken su miktarı mutlaka tüketilmelidir.
- Tuvalet ihtiyacı kesinlikle ertelenmemelidir.
- Sigara ve alkol tüketiminden uzak durulmalıdır.
- Yumuşak ve kolay sindirilebilir yiyecekler seçilmelidir.
- Bol yağlı, işlenmiş ve rafine şeker içeren gıdalardan uzak durulmalıdır.
- Lifli gıdaların tüketimi konusunda doktora danışılmalıdır.
- Doktor onayıyla maden suyu, mineralli su ve bitki çayları tüketilebilir.
Not: Bu yazının bilgilendirme amaçlı olduğunu ve bağırsak iltihabı belirtileri yaşamanız durumunda doktora gitmeniz gerektiğini unutmayın.