İnsan gastrointestinal (GI) yolu, insan vücudundaki en büyük ara yüzlerden birini temsil eder. Ortalama bir yaşam süresinde, insan GI sisteminden yaklaşık 60 ton gıda geçer ve burada bol miktarda mikroorganizma bulunur. GI yolunu kolonize eden bakteri, arkea ve ökarya topluluğu “bağırsak mikrobiyotası” olarak adlandırılır. GI sisteminde bakteri hücrelerinin sayısının, insan hücrelerinin sayısından ∼10 kat daha fazla olduğu tahmin edilmektedir.
Mikrobiyota, bağırsak bütünlüğünü güçlendirme, enerji toplama, patojenlere karşı koruma ve bağışıklığı düzenleme gibi bir dizi fizyolojik işlev yoluyla insanlara birçok fayda sağlar. Bununla birlikte, “disbiyoz” olarak bilinen değişen bir mikrobiyal bileşimin sonucu olarak bu mekanizmaların bozulması potansiyeli vardır. Günümüzde, mikrobiyotanın çok sayıda bağırsak ve bağırsak dışı hastalıktaki rolü oldukça belirgin hale gelmiştir.
Bağırsak mikrobiyotası ile konakçı arasında var olan yakın simbiyotik (faydalı) ilişki göz önüne alındığında, kronik GI hastalıklarından nörogelişimsel bozukluklara kadar çok sayıda hastalık durumunda normal mikrobiyota bileşiminden (genellikle disbiyoz olarak anılır) bir sapma gözlemlemek şaşırtıcı değildir. Örneğin, inflamatuar barsak hastalığı, tip 1 diyabet, atopik egzama, çölyak hastalığı, obezite, tip 2 diyabet ve arter sertliği olan kişilerde daha düşük bakteri çeşitliliği gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, çeşitlilik genel olarak “sağlıklı bir bağırsağın” iyi bir göstergesi gibi görünmektedir.
Bağırsak mikrobiyotasının yoğunluğu ve bileşimi birçok eksojen (diyet, ilaçlar, enfeksiyonlar, çevresel faktörler) ve endojen (yaş, cinsiyet, konak genetik özellikleri) faktörden etkilenmektedir. Çevresel faktörlerin tümü mikrobiyota bileşimini benzersiz şekilde etkileyebilir, ancak özellikle diyetin bağırsak mikrobiyotasının bileşimini ve değişikliklerini belirlemede önemli bir rol oynadığı gösterilmiştir. Beslenme ne kadar çeşitli olursa, mikrobiyota da o kadar çeşitli olmaktadır. Dolayısıyla, dengeli ve çeşitli beslenme ve probiyotik içerikli besinler tüketilmesi sağlıklı bir bağırsak mikrobiyotasının sürdürülmesine destek olabilmektedir
Referanslar:
21.07.2023
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.