Menopoz Döneminde Kemik Erimesi İçin Destekleyici Vitamin ve Mineraller
Menopoz, 45-55 yaş aralığındaki kadınların vücutlarında oluşan hormon değişikliği sebebi ile doğurganlıklarının sona erdiği dönemi kapsıyor. Uzun ömürlülüğün artmasıyla (yaşam beklentisi), daha fazla kadın menopozla daha uzun süre yaşamaktadır. Menopoz dönemindeki kadınlar hayatlarının üçte birini menopozda geçirirler. Menopoz neredeyse 30 yıl sürmektedir. Menopoz dönemi; hormon değişimi ile birlikte eklem ağrısı, kemik erimesi, kas krampları gibi istenmeyen durumların açığa çıkmasına sebep olabiliyor.
Menopoz dönemindeki kadınların kemikleri incelerek daha kırılgan bir hale geliyor. Bu dönemde kadınların, kemik erimesini önlemek için beslenme düzenlerine ve tükettikleri gıdalardan aldıkları vitamin ve minerallere daha fazla dikkat etmeleri gerekiyor. Peki, menopoz döneminde kemik erimesini önlemek için alınması gereken vitamin ve mineraller neler? Gelin, hep birlikte inceleyelim!
1. Kalsiyum
Yaş ilerledikçe östrojen hormonu ve kemiklerde bulunan kalsiyum miktarı azalıyor. Yaşla birlikte kalsiyum emilimi de azalıyor. (2) Kemiklerde bulunan kalsiyum miktarı azaldıkça kemiklerin içlerinde boşluklar oluşarak yoğunlukları azalıyor. Kemik yoğunluğunda oluşan azalma sebebiyle, kemikler hassaslaşarak daha kırılgan bir hale geliyor. Bundan dolayı menopoz döneminde osteoporoz riskinin oluşumunu önlemek için büyüme ve gelişme çağında yeterli kalsiyumun alınması büyük önem taşımaktadır. (3)
2. D Vitamini
Menopoz döneminde kemik yoğunluğu azalıyor. Azalan kemik yoğunluğu ise kemiklerde kırık oluşma riskini artırıyor. D vitamini, kalsiyumun emilimine yardımcı olduğu için iskelet ve kas sistemi için çok önemli bir yere sahip. Bu yüzden menopoz döneminde kemik dokusunun onarımı için ihtiyacımız olan vitaminlerin başında D vitamini geliyor. (4)
3. B12 Vitamini
B12 vitamini beyin fonksiyonları, kemik dokusu ve kan dolaşımı için son derece önemli. Ayrıca ilerleyen yaş ile birlikte midenin asit salgısı azaldığı için B12 vitamini vücut tarafından daha az emilmeye başlıyor. Bu yüzden menopoz döneminde kemik erimesini önlemek için B12 vitamininin beslenme rutinine dahil edilmesi gerekiyor.
4. C Vitamini (Askorbik Asit)
Askorbik asit olarak da bilinen C vitamini, kemik ve eklem hasarlarını onarmaya yardımcı oluyor. C vitamini vücuda kolajen üretimini artırmak için destek veriyor. Kolajen ise iskelet sisteminde bulunan kemiklerin, tendonların ve bağların oluşumuna destek oluyor. Ayrıca D vitamini gibi kalsiyum emiliminde güçlü bir rol oynuyor.
5. K Vitamini
K vitamini, kemik yoğunluğunun artırılmasına destek vererek kemik erimesi riskinin azalmasına yardımcı oluyor. Ayrıca kan damarlarının içinde biriken kalsiyumun çözülmesini sağlıyor. K vitamini vücuda damar ve kalp sağlığı için de destek oluyor. Bu yüzden K vitamini, menopoz döneminde kemik erimesini önlemek için beslenmemize dahil etmemiz gereken vitaminler arasında yer alıyor. (5)
6. A Vitamini
A vitamini, bağışıklık sistemine katkıda bulunuyor. Dişlerin ve kemiklerin gelişmesine yardımcı oluyor. Ayrıca C vitamini gibi vücuda kolajen üretimi için destek veriyor. Menopoz döneminde kolajen üretimi ise kemik erimesini engellemeye destek oluyor.
7. Potasyum
Potasyum, vücudun eklem, kas ve iskelet sisteminin korunmasında etkili olan minerallerin başında geliyor. Menopoz döneminde eklem, kas ve iskelet sisteminin korunması daha çok önem kazanacağından, beslenme düzenine dikkat edilerek potasyum eksikliğinin önüne geçilmesi gerekiyor.
8. Magnezyum
Magnezyum kan basıncını düzenleyen, eklem ağrılarını ve kas kramplarını engellemeye yardımcı olan diğer önemli minerallerden biri. Düzenli kan basıncı özellikle menopoz dönemindeki kadınlar için çok önemli. Çünkü menopoz dönemindeki pek çok kadında yüksek tansiyon görülebiliyor. Bunun yanı sıra yetersiz miktarda magnezyum alımı diyabet, kalp gibi hastalıklar ile ilişkilendiriliyor. Bu yüzden menopoz döneminde kemik erimesini, kas kramplarını ve yüksek tansiyonu önlemek için magnezyum minerali alımına özen gösterilmeli.
9. Çinko
Çinko; yorgunluk, stres, saç dökülmesi, tırnak kırılması gibi pek çok sorunun düzelmesi için bedene destek oluyor. Tüm bunların yanında çinkonun kemiklerin güçlenmesine de yardımcı olduğu biliniyor. Menopoz döneminde iskelet ve kas sisteminin güçlenmesi için beslenme rutinine çinkoyu dahil etmeyi unutmayın.
10. Selenyum
Selenyum, antioksidan minerallerin başında geliyor. İskelet sistemi, kalp kası ve kan damarları üzerinde olumlu etkiye sahip. Selenyumun eksikliği ise en az çinko, kalsiyum ve magnezyum eksikliği kadar önemli. Menopoz döneminde kemik erimesini önlemek için diğer vitamin ve minerallerle birlikte selenyumun da alınması gerekiyor.
11. Omega-3
Menopoz dönemindeki kadınların eklem ağrıları ve kanda bulunan kötü kolesterolleri artmaya başlıyor. Omega-3 ise kanda bulunan kötü kolesterol miktarının ve eklem ağrılarının azalmasına destek oluyor.
KAYNAKLAR
- Menopausal Osteoporosis 1 Urvashi Verma, 2 Ruchika Garg, 3 Rekha Rani
- Cleveland Clinic. Available at: http://myclevlandclinic.org. Accessed on: May 26, 2014.
- Menopoza Girmiş Kadınların Beslenme Durumları ile Beslenme Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi
- Maeda SS, Lazaretti-Castro M. An overview on the treatment of postmenopausal osteoporosis. Arg Bras Endocrinol Meta 2014;58(2):161-171
- https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/B%202.pdf