İnce bağırsakta bakteriyel aşırı büyüme (SİBO), ince bağırsakta aşırı kolonik bakteri varlığı olarak tanımlanmaktadır. Başlangıçta sadece az sayıda hastada ortaya çıktığı düşünülen bu bozukluğun, şimdilerde daha yaygın olarak görüldüğü bilinmektedir. SİBO’lu hastalar, sadece hafif semptomatik olmaktan kronik diyare, kilo kaybı ve malabsorpsiyondan şikayetçi olmaya kadar çeşitlilik göstermektedir. Şiddetli vakalarda, mikro ve makro besinlerin malabsorpsiyonuna bağlı beslenme eksiklikleri ile ortaya çıkabilmektedir. SİBO için mevcut yönetim stratejileri, altta yatan nedenleri belirleme ve düzeltme, beslenme eksikliklerini ele almadır.
SİBO tanısını koymada duodenum veya jejunumdan endoskopi yoluyla ince bağırsak aspirasyonu genellikle “altın standart” olarak kabul edilmektedir. Bunun yanında, Nefes testleri (BT), non-invaziv, güvenli ve gerçekleştirmesi kolay olduğundan ve evde test kitleri artık mevcut olduğundan genellikle ilk seçenek olarak tercih edilmektedir. Nefes testi, bakteri florası tarafından bir substratın, nefeste emilen ve atılan ve daha sonra ölçülen hidrojen veya metan üretimine yol açacağı ilkesine göre çalışmaktadır.
SİBO’nun yönetiminde temel ilke diyet, yaşam tarzı, tıbbi ve cerrahi tedavilerin bir kombinasyonunu kullanarak herhangi bir predispozan faktörü belirlemek ve tedavi etmektir. Yaşam tarzı önlemleri şekerden kaçınmayı, NSAID kullanımını azaltmayı ve sigarayı bırakmayı içermektedir. Fermente olabilen oligosakkaritler, disakkaritler ve monosakkaritler ve polioller (FODMAP’ler), ince bağırsak bakterileri tarafından hızla fermente edilen, bağırsak lümeninde zayıf bir şekilde emilen ve ozmotik olarak aktif olan kısa zincirli karbonhidratlardır. FODMAP’lerden düşük bir diyet, irritabl bağırsak sendromu olan hastalarda şişkinliği ve gazı iyileştirmeye yardımcı olmaktadır. Bu nedenle semptomatik SİBO hastalarında da yardımcı olabilir.
SİBO tedavisinin temel dayanağı, ince bağırsak bakterilerinin yükünü yok etmek yerine azaltmak ve aşırı büyüme ve malabsorpsiyon ile ilişkili mukozal inflamasyonu tersine çevirmek için kullanılan antibiyotiklerdir. Bunun yanında günümüzde probiyotiklerin SİBO tedavisindeki etkileri konuşulmaktadır. Probiyotikler, SİBO’yu tedavi etmek için yararlı olabilecek bakterileri normal flora ile yeniden üreten ve SİBO semptomlarına neden olan patojenik metan üreten anaerobik bakterileri inhibe eden canlı bakteriler ve mayalardır.
Referanslar:
1. Mayo Clinic. Small intestinal bacterial overgrowth (SIBO). Erişim adresi: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/small-intestinal-bacterial-overgrowth/symptoms-causes/syc-20370168 Erişim tarihi: 07.04.2023.
2. Dukowicz, A. C. et al. Small intestinal bacterial overgrowth: a comprehensive review. Gastroenterology & hepatology, 2007;3(2):112–122.
3. Bohm, M. et al. Diagnosis and management of small intestinal bacterial overgrowth. Nutrition in clinical practice : official publication of the American Society for Parenteral and Enteral Nutrition, 2013;28(3):289–299.
4. Ahmed, J. F. et al. Aetiology, diagnosis and management of small intestinal bacterial overgrowth. Frontline Gastroenterology, 2023;14(2):149-154.
5. Akkaya, Ü. Nörolojik Hastalıklar ve Probiyotik-Prebiyotik Kullanımı. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 2018;3(2).
10.04.2023
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.