Vücudumuzdaki sistemlerin sağlıklı bir şekilde çalışması ve vücudumuzun ihtiyaç duyduğu enerjiyi üretebilmesi için yağ, protein ve karbonhidrat gibi besinlere ihtiyaç duyarız. Vücudumuza aldığımız bu besinler, fiziksel ve zihinsel sağlığımızı etkiler. Bu besinlerin yeterli düzeyde alınmaması, insan vücudundaki gelişim ve yenilenme ile ilgili süreçlerin olumsuz etkilenmesine neden olur. Yetersiz ve sağlıksız bir beslenme alışkanlığı, vücut direncimizin düşmesine ve bunun sonucunda da çeşitli hastalıklara yol açar. (1)
Fast food gibi besin değeri bulunmayan, işlenmiş, donmuş gıdaları ve trans yağları tüketmek beslenme düzenimizin bozulmasına ve bağışıklık sistemimizin zayıflamasına neden olur. Bu kötü beslenme alışkanlığı kalp hastalığı, diyabet, obezite gibi birçok hastalığı da beraberinde getirir. Bu yazımızda, dengesiz ve zararlı beslenmenin bağışıklık sistemi ve sağlığımız üzerindeki olumsuz etkilerini sizler için derledik.
Vücudu hastalıklara karşı koruyan ve zararlı mikroorganizmaları yok eden bağışıklık sistemi, beslenme düzenine bağlı olarak güçlenebilir ya da zayıflayabilir. Aşırı şeker veya karbonhidrat içeren gıdaların tüketilmesi, bağışıklık sistemini zayıflatarak vücutta iltihap artışına yol açar. Vücut direncinin zayıflamasının sonucunda çeşitli enfeksiyonlar ortaya çıkabilir. Kötü beslenme alışkanlığı, aynı zamanda iyileşme sürecini de olumsuz etkiler. Vücut, kendisini daha yavaş toparlar.
Bağırsaklarımız kalın bağırsak ve ince bağırsak olacak şekilde iki ana bölümden oluşur. Bağırsaklar, vücudumuzda besinlerin emiliminden sorumlu. Yani, bağırsaklar; vücudumuzdaki enerjinin, proteinin, karbonhidratın, mineral ve vitaminlerin açığa çıkmasını sağlar. Bu duruma bağlı olarak da bağırsak, bağışıklık sisteminin en önemli organı olarak görülür.
İşlenmiş ve dondurulmuş gıda, asitli içecekler ve şeker gibi gıdalardan oluşan beslenme alışkanlığı, bağırsaktaki zararlı bakterilerin artmasına sebep olarak yararlı bakterilerin etkisini azaltır. Buna bağlı olarak bağırsak florasında bozulmalara sebep olur. Bunun sonucunda da vücutta şişkinlik, ağrı, halsizlik, yorgunluk ve mide bulantısı gibi rahatsızlıklar meydana gelir.
Gün içerisinde tükettiğimiz pek çok gıdada beslenme düzenimizi olumsuz etkileyen maddeler bulunur. Tükettiğimiz gıdalarda bulunan yüksek orandaki sodyum, doymuş yağ ve tuz kan basıncını artırarak hipertansiyon oluşumuna neden olur. Zararlı ve yetersiz beslenme alışkanlığına bağlı olarak gelişen yüksek tansiyon sonucunda vücutta baş ağrısı, nefes darlığı, halsizlik ve yorgunluk gibi hastalıklar meydana gelir.
Beslenme alışkanlıklarımız vücut ağırlığımızı da önemli ölçüde etkiler. İdeal vücut ağırlığı için boy ve kilonun orantılı olması çok önemli. Yanlış beslenme düzeni ise ideal vücut ağırlığımızın bozulmasına sebep olur. Yüksek oranda yağ ve şeker içeren bir beslenme, vücuttaki alınan enerji ve harcanan enerji dengesini bozar. Bu dengenin bozulması durumunda da vücuttaki yağ dokularında artış olur. Fazla kilo alımı vücudun savunma sistemi olan bağışıklık sisteminin bozulmasına ve birçok hastalığa yol açar. Fazla kilolara bağlı olarak oluşabilecek hastalıklar ise şu şekilde:
Bulunduğumuz çağın bizlere sunduğu yeni yaşam tarzı, beslenme alışkanlıklarımızı olumsuz etkiledi. Sahip olduğumuz yoğun iş ve okul temposunda, hızlı ve hazır gıdalar beslenme düzenimize dahil olmuş durumda. Besin değeri bulunmayan ve kolaylıkla erişebildiğimiz hazır ve paketli gıdalar, yüksek miktarda yağ, şeker ve tuz gibi zararlı maddeler içerir. Bu gıdaların sık tüketilmesi, damarların daralmasına sebep olabilir. Buna bağlı olarak da damar sertliği (ateroskleroz) ve kalp krizi gibi tehlikeli sorunlara yol açabilir.
Depresyon, her ne kadar ruhsal bir hastalık olsa da bazı uzmanlar tarafında aslında kimyasal bir durum olarak değerlendirilir. Beslenme de vücudumuzun kimyasını etkileyen en önemli faktörler arasında. Sağlıksız ve yetersiz beslenme alışkanlığı; yorgunluğa, fiziksel gücün düşmesine, isteksizliğe yol açar, dolayısıyla da ruh halimiz üzerinde önemli bir etkiye sahip olur. Kötü beslenme alışkanlığı, kan şekeri seviyesinin bozulmasına sebep olarak depresyon riskini artırır.
KAYNAKLAR
Nutrition and Immunity