Sağlıklı Yaşam İçin Uykunun Önemi
Uyku sağlığın önemli bir bileşeni ve temel fizyolojik bir süreçtir. İnsanlar için uyku hava, su ve yiyecek gibi temel fizyolojik bir gereksinimdir. Uyku metabolik olayların düzenlenmesinde, duygusal süreçlerde, fiziksel performansta, hafıza ve öğrenmede önemli bir rol oynamaktadır.
Uyku Hijyeni Nedir? Uyku Hijyeni Neden Önemlidir?
Uyku sağlığını sürdürmede ise uyku hijyeni önemlidir. Yeterli bir uyku hijyeni uyku bozuklukları sıklığında azalma, uyku memnuniyeti ve kalitesindeki artma ile ilişkilidir. Uyku hijyeni uyku kalitesini artıran ilke ve uygulamalar olarak tanımlanmaktadır. Bu ilke ve uygulamalar davranışsal ve çevresel faktörlerin düzenlenmesini, iyileştirilmesini kapsamaktadır.
Uyku Hijyeni Neden Bozulur?
Uyku hijyeninin bozulmasında çevresel ve bireysel birçok faktör etkili olabilmektedir. Örneğin akşamları kahve, çay veya çikolata gibi kafein içeren gıdaların tüketilmesi (kafein vücudunuzda altı saat kalabilir), alkol almak veya alkolü uyumak için kullanmak, sigara gibi uyarıcıların kullanımı, son 4 saat içinde egzersiz yapmak, yatakta kitap okumak veya televizyon izlemek uyku kalitesini olumsuz etkileyen eylemlerden bazılarıdır. Yine uyunacak ortamdaki çevresel etmenler (ışık, ses, sıcaklık) ve kişinin ruhsal ve mental hali de uyku hijyenini olumsuz etkiler.
Sağlıklı ve Kaliteli Bir Uyku İçin Öneriler
Uyku problemi olan bireyler için kaliteli bir uykuya yardımcı olacak şeyler:
- Bir rutine bağlı kalın, her sabah aynı saatte uyanın
- Düzenli egzersiz yapın
- Sadece yorgun hissettiğinizde yatın
- Yatak odanızı sadece uyumak için kullanın
- Yatak odanızın ortamını uyumak için uygun hale getirin: Odanın sıcaklığı, ışık ve ses durumu önemlidir.
- Uyumadan bir saat önce rahatlamaya ve gevşemeye çalışın, sıcak bir banyo veya masaj yardımcı olabilir
- Yatağa girdikten sonraki 20 dakika içinde uykuya dalmazsanız, yatak odanızdan çıkın ve loş ışıkta kitap okumak gibi uyarıcı olmayan bir aktivite deneyin – tekrar uykunuz geldiğinde yatağa dönün.
Referanslar:
- Sleep hygiene. Erişim adresi: https://www.kch.nhs.uk/Doc/pl%20-%20947.1%20-%20sleep%20hygiene.pdf Erişim tarihi: 02.10.2022.
- Güneş, Z. Uyku sağlığının korunmasında uyku hijyenin rolü ve stratejileri. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 2018;27(2):188-198.
10.10.2022
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
