Mevsim geçişleri, özellikle enfeksiyon hastalıkları açısından, insan sağlığını etkilemektedir.
Mevsim geçişlerinde havadaki değişiklikler, hastalık salgınlarının zamanını ve şiddetini belirleyen önemli bir etmendir.
Klinik çalışmalar, bazı mevsimlerde bazı hastalıkların daha fazla gözlendiğini belirtmektedir. Mevsim geçişi çevresel bir faktördür. Isı, nem, ultraviyole radyasyon, bir bölgede yer alan bitki örtüsünde mevsime bağlı değişiklikler, mevsim geçişi hastalıklarında rol oynamaktadır.
Örnek verecek olursak, yağışlı mevsimden yaz mevsimine geçişle değişen havaya bireyin uyumu sırasında hastalıklara duyarlılık artabilir. Yine, mevsime bağlı çevresel koşullar da hastalık oluşumunda rol oynayabilir. Havanın çok sıcak olduğu yaz mevsiminde su, kanalizasyon gibi alanlarda yeterli önlemlerin alınmadığı durumlarda ishalli hastalıklar artabilir.
Grip tüm yaş gruplarını etkilemesine rağmen, özellikle risk grubundaki bireylerde ciddi hastalık ve ölüme neden olabilir. Örneğin, iki yaşından küçük çocuklar, 65 yaş ve üzeri bireyler, gebe kadınlar, kalp, akciğer, karaciğer, böbrek, metabolik hastalıklar gibi kronik hastalığı olan ve bağışıklık sistemi zayıflamış bireyler arasında grip nedeniyle oluşan komplikasyon riski yüksektir.
Mevsimsel grip kolaylıkla bulaşıp özellikle okul, bakımevi, işyeri gibi toplu yaşanan/bulunulan kalabalık ortamlarda kolaylıkla yayılabilir. Basit bir örnekle, bir birey öksürdüğünde enfekte damlacıklar havaya geçer ve başka bir birey bu damlacıkları soluyarak enfekte olabilir. Virüs (mikrop) ayrıca bulaş olmuş eller aracılığıyla da yayılabilir. Bulaşmayı önlemek için öksürürken ağız ve burun kapatılmalı, eller sıkça yıkanmalıdır.
Mevsim geçişleri dahil bağışıklık sistemine destek olmak amacıyla vitamin ve mineral takviyeleri önerilmektedir.
Referanslar:
1. Wu X et al. Impact of climate change on human infectious diseases: Empirical evidence and human adaptation. Environ Int. 2016; 86:14-23.
2. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim dalı, toplum için bilgilendirme dizisi-46. Mevsim geçişleri/değişimleri ve Sağlığın Korunması.http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/duyurular/toplum%20icin/Mevsim_Degisimi.pdf Erişim tarihi: 20.04.2022.
3. Fares A. Factors influencing the seasonal patterns of infectious diseases. International Journal of Preventive Medicine. 2013; 4(2): 128-132.
4. Grassly NC, Fraser C. Seasonal infectious disease epidemiology. Proc R Soc B 2006; 273: 2541-2550.
5. Bailey RL et al. Do dietary supplements improve micronutrient sufficiency in children and adolescents? J Pediatr 2012; 161: 837-42.