Fiziksel hareketliliğin bedensel ve duygusal sağlığımız üzerindeki önemini hepimiz biliyoruz. Fiziksel hareketliliğin sindirim sistemi üzerinde de çok önemli etkileri bulunuyor. Azalan fiziksel aktivite ve hareketsizlik, sindirimi önemli ölçüde etkileyebilir. Kabızlık ve şişkinlik gibi hazımsızlık şikayetlerinin temelinde, azalan fiziksel aktivite yatabilir. Çünkü bedensel hareketlilik, vücudun besinleri etkin bir şekilde emmesine yardımcı olur. Rutin haline gelen hazımsızlık sorunları ise yaşam kalitenizi olumsuz etkiler. Dilerseniz öncelikle sindirim sisteminin nasıl çalıştığını ve hareketliliğin sindirime etkilerini inceleyerek konuyu daha iyi kavrayalım. Sonrasında ise hareketsizlik kaynaklı hazımsızlık sorunları için çeşitli çözümler bulalım.
Yiyeceklerin tüketildiği andan vücuttan atıldığı ana kadar geçirdiği süreç, sindirim olarak tanımlanıyor. Yiyecekler ağızdan başlayarak bağırsaklara kadar süren uzun bir yolda, vücudumuz tarafından sindirilir. Sindirim sistemimiz, yiyecekleri parçalayarak vücuda enerji sağlamaktan sorumludur. Yiyecekleri enerjiye dönüştüren sindirim süreci, kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Yaş, cinsiyet ve yaşam tarzı gibi faktörler kişilerin sindirim sisteminde farklılık yaratabilir.
Tıpkı stres ve dengesiz beslenme gibi hareketsizlik de; kabızlık, şişkinlik ve hazımsızlık başta olmak üzere birçok sindirim sistemi sorununa neden olabilir. Düzenli fiziksel aktivite bağırsakları uyararak, bağırsak hareketliliğini aktive eder. Vücudumuz hareket ettikçe kaslara giden kan akışı artar. Artan kan akışı sindirim sistemi kaslarının da daha düzenli çalışmasını sağlar. Bu sayede bedenimiz dinlenirken sindirim sistemimiz yediklerinizi sindirmeye ara vermez. Ancak fiziksel hareketlilik azaldıkça, sindirim sistemi de tembelleşir. Son yıllarda yapılan araştırmalar yararlı bakterilere ev sahipliği yapan bağırsakların, bakteri dengesi açısından fiziksel aktiviteye ihtiyaç duyduğunu kanıtlar nitelikte.
Soğuyan havalarla birlikte evde geçirilen zamanın artması, işe gidiş gelişlerde daha sık araç kullanımı gibi nedenlerle fiziksel hareketliliğiniz kısıtlanmış olabilir. Sebebi ne olursa olsun, hareketsizliğin sindirim sistemi üzerindeki olumsuz etkilerinden kurtulmanız mümkün. İşte fiziksel hareketsizlik kaynaklı sindirim sorunlarınıza yardımcı olabilecek 6 çözüm önerisi:
Zamanınızın çoğunu televizyon karşısında veya masa başında geçiriyorsanız, harekete geçmenin tam zamanı! Sadece yürüyüş bile olsa her gün kısa egzersizlerle aktif kalmaya çalışın. Dışarıya çıkmak istemiyorsanız spor ayakkabılarınızı evde eskitin. Ücretsiz fitness ve pilates videolarıyla temel egzersizleri evinizde deneyin.
Çoğu insan için yoga, meditasyondan öte bir anlam ifade etmeyebilir. Ancak nefesle birleşen yoga pozları, sindirim sistemini dengede tutabilecek güce sahip. Bükülmeler ve öne eğilmeler içeren bazı yoga pozları kabızlık sorununu çözerek fiziksel hareketliliğinize destek olur.
Yoga yapanlar derin nefes tekniklerinin egzersizlerin önemli bir parçası olduğunu bilirler. Yoga yapmasanız bile tek başına derin nefes çalışması yapabilirsiniz. Derin nefes egzersizleri, diyaframı güçlendirerek mide asidinden kaynaklı reflü semptomlarının azaltılmasına yardımcı olabilir. Üstelik derin nefes ile stresi kontrol altına alarak stres kaynaklı sindirim sorunlarının da üstesinden gelmeniz mümkün.
Fiziksel hareketlilik ile birlikte su tüketimini de azaltmanız hazımsızlık sorunlarına neden olabilir. Sindirim artıklarının bağırsaktan geçerek dışarıya atılabilmesi için vücudunuzun suya ihtiyacı olduğunu unutmayın. Günlük sıvı tüketiminiz vücudunuzun su ihtiyacını karşılamayabilir. Kabızlığın önüne geçebilmek için su tüketiminizi arttırın.
Donmuş yiyecekler, fast food ve paketli gıdalar hareketsiz dönemlerde sindirim sisteminizi iki kat daha fazla yorar. Aktif yaşama sahip olsanız dahi trans yağ içeren bu tarz işlenmiş gıdalar sağlığınızı tehdit eder. Yeşil yapraklı sebzelerden oluşan ve yüksek lif içeren bir beslenme düzeniyle hazımsızlığı engelleyebilirsiniz.
Probiyotikler dışardan ağız yoluyla takviye olarak alınabilen yararlı bakterileri içerir. İçerdikleri yararlı bakteriler ile probiyotikler, gaz ve şişkinliğe neden olabilecek sindirimi zor lifleri parçalayarak sindirim sistemine yardımcı olur. Ayrıca probiyotikler kabız ve ishal gibi sindirim sorunlarında bağırsak düzeninin yeniden sağlanmasına katkıda bulunur. Özellikle hareketsiz kalınan dönemde sindirim fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde devam etmesine yardımcı olur.