Gebelik, annenin ve fetüsün artan ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli miktarda enerji, protein, vitamin ve mineral içeren sağlıklı bir beslenmeyi gerektirir. Temel mikro besinlerin diyetle yetersiz alımı, gebelik sonuçlarının ve yenidoğan sağlığının olumsuz etkilenmesiyle ilişkilendirilmiştir.
İyot, tiroid hormonlarının sentezi için gerekli bir elementtir ve eksikliği dünyanın birçok bölgesinde bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. Artan tiroid hormon üretimi, artan renal iyot atılımı ve fetal iyot gereksinimleri nedeniyle gebelik sırasında diyetle iyot gereksinimleri daha yüksektir.
Gebelik ve erken çocukluk döneminde yeterli besinsel iyot alımı, beyin gelişimi ve olgunlaşması için kritik öneme sahiptir. Gebelikte iyot için önerilen yeterli alım düzeyi, Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre 250 mcg/gün olarak belirlenmiştir. DSÖ, tuz iyodizasyonunun mümkün olmadığı veya yetersiz olduğu ciddi iyot eksikliği olan bölgelerde; gebelere, emzirme döneminde annelere, üreme çağındaki kadınlara ve iki yaşın altındaki çocuklara günlük olarak düşük dozlarda iyot takviyesi veya her 6-12 ayda bir yüksek dozda oral yolla iyotlu yağ verilmesini önermektedir. Klinik çalışmalara göre, İyotun anne tarafından bebeğe emzirme yani süt yoluyla aktarılması ise iyot takviyesi açısından daha etkili bulunmuştur.
İyot açısından zengin besinler şu şekilde sıralamamız mümkündür:
Beslenme ile mikro besin olan iyot yetersizliği hem gebe hem de bebek üzerinde; muhtemel gebelik komplikasyonları ve guatr, hipotroidizm, yetersiz büyüme ve kognitif problemler gibi birçok olumsuz sonuca yol açabilir. Ciddi ve orta derecede iyot yetersizliğinin görüldüğü bölgelerde gebenin iyot yetersizliği ile çocuğun nörokognitif gelişimi arasında ilişki olduğu gösterilmiştir. Bu bölgelerde gebelere verilen besinlerle iyot desteğinin çocukların nörogelişimi üzerinde olumlu etkiler sağladığı da belirlenmiştir. Çok hafif iyot yetersizliğinin bile düzeltilmesinin çocuğun zekâ düzeyi ve işitsel fonksiyonunda destek sağladığını gösteren kanıtlar mevcuttur. İyot yetersizliği hastalıklarını önlemek amaçlı evrensel olarak tuzun iyotlanması programı ile birlikte birçok gelişme kaydedilmesine rağmen bazı bölgelerde bu yetersizlik görülmeye devam etmektedir. Yeterli iyot alımı; iyottan zengin besin tüketimi arttırılarak, iyotlu tuz tercih edilerek veya hamilelik , hamilelik hazırlığında ve emzirme dönemlerinde takviyeler içerisinde iyot destekleri kullanılarak sağlanabilir.
Referanslar:
27.12.2023
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.