Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) çocukluk çağında başlayan nörogelişimsel bir bozukluktur ve yaygınlığı yaklaşık %1.4-3.0’dır. Erkeklerde kızlara göre daha sık görülür. DEHB genellikle işleyişi veya gelişimi engelleyen, devam eden bir dikkatsizlik ve/veya hiperaktivite-dürtüsellik örüntüsü ile karakterizedir. DEHB’si olan kişiler, aşağıdaki semptomlara sahip olmaktadır:
Dikkatsizlik, bir kişinin görevde kalmakta, odaklanmayı sürdürmekte ve düzenli kalmakta güçlük çekebileceği anlamına gelir ve bu sorunlar anlayış eksikliğinden kaynaklanmaz. Dikkatsizlik kişinin günlük aktivitelerini olumsuz olarak etkiler.
Hiperaktivite, bir kişinin uygun olmayan durumlar da dahil olmak üzere sürekli hareket ediyor gibi görünebileceği veya aşırı derecede kıpır kıpır olduğu tablodur. Yetişkinlerde hiperaktivite, aşırı huzursuzluk veya çok fazla konuşma ile kendini gösterebilir.
Dürtüsellik, bir kişinin düşünmeden hareket edebileceği veya kendini kontrol etmekte güçlük çekebileceği anlamına gelir. Dürtüsellik, anında ödül alma arzusunu veya hazzı erteleyememeyi de içerebilmektedir. Dürtüsel bir kişi, uzun vadeli sonuçları düşünmeden önemli kararlar alabilir.
DEHB genellikle çocukluk çağında tanısı konan bir durumdur. Tanı çoğunlukla ilkokul yıllarında konur. Bir ergen veya yetişkinin DEHB tanısı alması için semptomların 12 yaşından önce mevcut olması gerekir. Normal gelişim gösteren çocuklarla karşılaştırıldığında, DEHB’si olan çocuklar daha zayıf kişilerarası iletişim, daha zayıf ebeveyn-çocuk ve kardeş ilişkilerine ve daha düşük akademik başarıya sahiptir. Bu da öz saygı eksikliği, düşük öz değerlendirme, olumsuz duygular ve diğer olumsuz etkilerle sonuçlanmaktadır. DEHB öncelikle öğrenme yeteneğini etkiler. Antisosyal davranışlar,kazaların sayısının artması, uyum zorlukları ve iş hayatı başarısının etkilenmesi bu bozukluğa sahip kişilerde karşılaşılan durumlardandır.
DEHB’nin tedavisi için farklı seçenekler mevcuttur. Bazı tedavi türleri şunları içerir:
Referanslar:
1. NIH. Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Erişim adresi: https://www.nimh.nih.gov/health/topics/attention-deficit-hyperactivity-disorder-adhd Erişim tarihi: 11.04.2023.
2. Thapar, A. et al. Attention deficit hyperactivity disorder. Lancet (London, England), 2016;387(10024):1240–1250.
3. Wang, T. et al. Prevalence of attention deficit/hyperactivity disorder among children and adolescents in China: a systematic review and meta-analysis. BMC psychiatry, 2017;17(1):32.
4. CDC. Treatment of ADHD. Erişim adresi: https://www.cdc.gov/ncbddd/adhd/treatment.html Erişim tarihi: 11.04.2023.
19.04.2023
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.