Yaş İlerledikçe Sindirim Sisteminde Meydana Gelen Değişiklikler ve Alınacak Önlemler
Yaş ilerledikçe insan vücudunda bazı değişiklikler meydana gelir. Yaşlanma, bedenimizdeki tüm yapılardaki fonksiyonların giderek azaldığı bir süreçtir. Bu süreç doğumla başlar ve bir daha asla durmaz. Biyolojik yaşlanma; genetik özellikler, yaşam tarzı, hastalıklar vb. faktörlere bağlı olarak her bireyde farklı hızlarda olmaktadır. Yaşlanma sürecinde, zamana bağlı olarak ortaya çıkan değişiklikler normal koşullar altında fonksiyon kaybına neden olmaz; ancak organ sistemlerinin genel kontrolünde bir azalma söz konusu olur. İşte yaş ilerledikçe değişiklik yaşanan sistemlerden biri de sindirim sistemidir. Peki, yaş ilerledikçe sindirim sisteminde meydana gelen değişiklikler hangileridir?
Yaşlılıkta sindirim sisteminde meydana gelen değişiklikler
Yaş ilerledikçe mide- bağırsak sisteminde çeşitli değişiklikler ortaya çıkar. Yaşlanma, yaşamın kaçınılmaz bir sürecidir; ancak bu değişikliklerin hangilerinin normal, hangilerinin hastalık olduğunun iyi bilinmesi gerekmektedir. Yaşlılıkta sindirim sisteminde oluşan fizyolojik değişiklikler kısaca şu şekilde sıralanabilir:
- Genelde yaşlılarda acıkma hissi ve yemek yeme alışkanlığı azalır. Yetersiz beslenme ise hastalıkların gelişimini kolaylaştırmaktadır.
- Yaş ilerledikçe artan depresyon riski de beslenmeyi azaltan nedenlerden biri olabilir.
- Bu süreçte tat ve koku almada değişiklikler yaşandığı için bireyin iştahı azalabilir ve bu da yine gıda alımını etkileyebilir.
- Yaş ilerledikçe ağızda tükürük salgısında azalma görülür. Bu nedenle yemek yerken ve konuşurken su içme ihtiyacı hissedilebilir. Sakız çiğnemek, tükürük salgısını arttırır ve çiğnemeyi kolaylaştıran çene kaslarının çalışmasına yardımcı olabilir.
- Yaş ilerledikçe görülen iş eksiklikleri ve protez kullanımı, besinlerin yeterince öğütülememesine neden olabilir. Bu sebeple diş sağlığının korunması çok önemlidir.
- Yaşlılık döneminde tat algılanmasında azalma yaşanır. Ayrıca mide yüzeyinde incelme ve asit miktarında da azalma vardır. Bu durum, emilimi için asit gereken B12 gibi vitaminlerin daha az emilmesine yol açar. Ayrıca yemeklerin sindirimi için gerekli enzimlerin salgılanmasında da azalmalar görülür.
- Yaş ilerledikçe mide ve bağırsak duvarlarının kanlanması azalır. Bu da ülser oluşumuna uygun zemini hazırlayabilir.
- İlerleyen yaş ile birlikte besinlerin mideden boşalma süresi uzadığı için yemek sonrası şişkinlik ve gaz problemleri yaşanabilir.
- Yaş ilerledikçe bağırsak hareketleri yavaşlar, bunun sonucunda kabızlık ortaya çıkabilir.
Yaşlılıkta olası sindirim problemlerinden kaçınmak için alınabilecek önlemler
Görüldüğü üzere yaş ilerledikçe sindirim sisteminde çeşitli değişiklikler ortaya çıkmaktadır. Bu da beraberinde çeşitli sindirim problemlerinin oluşmasına uygun bir zemin hazırlayabilir. Bu nedenle yaş ilerledikçe sağlıklı beslenmeye verilen önem artmalıdır. İşte yaşlılıkta ortaya çıkması olası sindirim sistemi problemlerinden kaçınmak için alınabilecek bazı önlemler:
- Günlük olarak 3 ana ve 3 ara öğün olacak şekilde beslenilmeli; metabolizma ve sindirim bu şekilde desteklenmelidir.
- Posa ve lif açısından zengin beslenilmelidir. Bu sayede bağırsak hareketleri arttırılabilir ve kabızlık önlenebilir.
- Fiziksel aktivite arttırılmalıdır. Bu, besin ögesi alınımını arttırmak, enerji kazanmak ve kaliteli bir yaşam için son derece gereklidir. Düzenli fiziksel aktivite, ayrıca bağırsak hareketlerini destekleyerek sindirim sistemi sağlığını iyileştirir.
- Yeteri kadar su tüketilmelidir. Su besinlerin sindirimi, emilimi ve taşınması açısından çok önemlidir.
- Vitamin ve mineral açısından zengin sebze ve meyve tüketimine önem verilmelidir. Vitamin ve mineraller birçok organın işlevlerine destek olurlar. Sindirim sistemi de bundan dolaylı olarak etkilenmektedir.
- Sigara, alkol gibi zararlı maddelerin tüketiminden kaçınılmalıdır. Bu zararlı maddeler genel sağlığa zarar verdiği gibi özellikle sindirim sistemi sağlığı için zararlıdırlar.
