Probiyotik ve Obezite İlişkisi

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), dünya çapında 400 milyon kişinin obez olduğunu bildirmekte ve her yıl 2,8 milyondan fazla insan obezite ile ilişkili hastalıklardan ölmektedir. Obezite artık dünya çapında yaklaşık 3 kişiden 1’ini etkileyen bir salgın olarak kabul edilmektedir. Obezitenin ana nedeni, yüksek enerjili, işlenmiş gıdalara kolay erişim ve düşük aktiviteli bir yaşam tarzıdır. Bu değişiklikler bir enerji dengesizliğine ve sonuç olarak vücut yağının artmasına yol açar. Kilo alımı ise kalp hastalıklarının, iskelet sistemi bozukluklarının, diyabet gibi metabolik bozuklukların ve belirli kanser türlerinin gelişimine katkıda bulunur. Yaşam tarzı değişiklikleri, obezite ve ilgili metabolik bozukluklar için hala birincil tedavi olmaya devam etmektedir. Obezite tedavisinde kullanılan ilaçların çoğu yan etkileri nedeniyle üretimden kaldırılmaktadır. Obezite gelişiminin altında yatan faktörlerin bir veya daha fazlasını hedef alan yeni tedaviler arzu edilmektedir. Obezite tedavisi için potansiyel ideal stratejilerden biri, bağırsak mikrobiyotasının düzenlenmesi olabilir.

Sağlıklı Bağırsak Mikrobiyatasının Obezite Üzerindeki Etkileri

Obezitede rol oynayan bir dizi faktörün arasında, biriken yeni kanıtlar, bağırsak mikrobiyotasının önemli bir katkıda bulunduğunu göstermektedir. Bağırsak mikrobiyotası, ağız boşluğundan başlayan, ince ve kalın bağırsak boyunca yoğunluğu artan, gastrointestinal (GI) sistemde bulunan tüm bakterilerin toplamını temsil eder. Bağırsak mikrobiyotasının bileşimi obez insanlarda değişir. Bu değişiklikler besinlerden elde edilen enerjinin derecesini, karaciğerdeki yağ dokusu, karbonhidrat ve lipid metabolizmasının bileşimini, salgı fonksiyonlarını ve beyindeki merkezlerin aktivitesini etkiler. Benzer şekilde çalışmalar, obezitenin, bağırsak mikrobiyotasında yer alan bakterilerin çeşitliliğinde %20-40’lık bir azalmaya neden olduğunu bildirmektedir. Bu bulgular, bağırsak mikrobiyotasının kompozisyonunun ve zenginliğinin düzenlenmesinin, obezitenin ve ilişkili metabolik kusurların iyileştirilmesine destek olabileceğini düşündürmektedir. 

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Gıda ve Tarım Örgütü tarafından patolojik olmayan canlı mikroorganizmalar olarak tanımlanan probiyotiklerin, yeterli miktarlarda uygulandığında konakçıya sağlık yararları sağladığı gösterilmiştir. Günümüzde, probiyotiklerin sağlığın teşviki ve geliştirilmesi üzerindeki etkileri giderek daha belirgin hale gelmiştir. Aynı zamanda belirli hastalıklarda probiyotiklerin terapötik potansiyellerine odaklanan çalışmaların sayısı da artmaktadır. Probiyotikler, bağırsak mikrobiyotasının sağlığına katkıda bulunan, gıda alımını ve iştahı etkileyebilen fizyolojik işlevlere sahiptir. Probiyotik tedavisi, bildirilen yan etkilerin olmaması, iyi tolere edilmesi ve uzun süreli kullanıma uygun olması nedeniyle güvenlidir. Probiyotiklerin bağırsak mikrobiyotasının bileşimini değiştirerek, antropometrik parametreleri (vücut ağırlığı, bel çevresi ve kalça çevresi) etkilediği gösterilmiştir. Ek olarak, gittikçe daha fazla sayıda çalışma, probiyotik tüketiminin beden kütle indeksi, yağ kütlesi, lipit profili, insülin duyarlılığı ve inflamatuar durumu korumadaki yararlı etkilerini göstermektedir. 

Birlikte ele alındığında, bu veriler obeziteye ve obezite ile ilişkili metabolik bozukluklara müdahale konusunda yeni ufuklara işaret etmektedir.

Referanslar

1. Wiciński M, et al. Probiotics for the Treatment of Overweight and Obesity in Humans-A Review of Clinical Trials. Microorganisms, 2020;8(8), 1148.
2. Mazloom K, et al. Probiotics: How Effective Are They in the Fight against Obesity?. Nutrients, 2019;11(2), 258.
3. Kobyliak N, et al. Probiotics in prevention and treatment of obesity: a critical view. Nutrition & metabolism, 2016;13, 14.
4. Schütz F, et al. Obesity and gut microbiome: review of potential role of probiotics. Porto biomedical journal, 2021;6(1), e111.

09.05.2023

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.