İshal Nedir? Çocuklarda İshalin Nedenleri?
İshal günde üç ya da daha fazla yumuşak veya sıvı kıvamlı dışkı çıkışı (veya birey için normalden daha sık dışkılama) olarak tanımlanmaktadır. Çoğunlukla kirli gıda ve sudan kaynaklanan önemli bir halk sağlığı sorunu olan ishal, çocuklarda morbidite ve mortalitenin, alt solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en sık nedenidir. Çocukluk çağındaki ishaller, daha çok enfeksiyon kaynaklıdır ve kusma ile beraber seyreder. Enfeksiyon fekal-oral yolla bulaşır. Çocuklarda ishal, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok faktörden kaynaklanabilir:
- Bakteriyel enfeksiyon
- Viral enfeksiyon
- Bazı şeyleri sindirmede sorun (gıda intoleransı)
- Bazı gıdalara karşı bağışıklık sistemi yanıtı (gıda alerjisi)
- Vücuda yiyecek veya su yoluyla giren parazitler
- İlaçlara tepki
- İnflamatuar bağırsak hastalığı gibi bir bağırsak hastalığı
- Mide ve bağırsakların nasıl çalıştığıyla ilgili bir sorun (fonksiyonel bağırsak hastalığı), örneğin irritabl bağırsak sendromu
- Mide veya safra kesesi ameliyatı
Bazı yabancı ülkeleri ziyaret eden çocuklar, turist ishali durumu için risk altındadır. Bu, bakteri, virüs veya parazitler nedeniyle güvenli olmayan yiyecek veya suların tüketiminden kaynaklanır.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Şiddetli ishal, bir çocuğun ciddi bir hastalığı olduğu anlamına gelebilir. Belirtiler kaybolmazsa, çocuğun sağlık uzmanına başvurması hayati önem taşımaktadır. Özellikle uzun süren ve şiddetli ishal durumlarında dehidrasyon denilen vücuttan aşırı sıvı kaybı tablosu oluşmaktadır. Bu durum genellikle kendini susuzluk, normalden daha az idrara çıkma, enerji eksikliği, ağız kuruluğu, azalmış cilt turgoru gibi semptomlarla göstermektedir. Şiddetli dehidrasyona yol açarsa ishal tehlikeli olabilir. İshalli ve aşağıdaki belirtilerden herhangi biri olan bir çocuğun ebeveyni veya bakıcısı hemen bir doktora görünmelidir:
- 24 saatten fazla süren ishal
- Yüksek derece ateş
- Karın veya rektumda şiddetli ağrı
- Kan veya irin içeren dışkı
- Siyah ve katranlı tabureler
- Dehidrasyon belirtileri
Probiyotik Nedir? İshalde Probiyotiklerin Önemi
Probiyotikler, bağırsaktaki doğal bakteri dengesine destek olan canlı bakteri ve mayalardır. Probiyotikler genellikle “iyi” veya “dost” bakteri olarak tanımlanır; yoğurtlarda bulunabilir veya gıda takviyesi olarak alınabilirler. Akut bulaşıcı ishalde probiyotikler, ishale neden olan zararlı mikroplara karşı hareket edebilir, bağırsağın onlarla savaşmasına yardımcı olabilir veya iltihabı ve bağırsaktaki hasarı azaltabilir.
Referanslar:
- Johns Hopkins Medicine. Diarrhea in Children. Erişim adresi: https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/diarrhea-in-children#:~:text=This%20is%20caused%20by%20having,child%20from%20doing%20daily%20activities. Erişim tarihi: 06.10.2022.
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Erişim adresi: https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/chronic-diarrhea-children/symptoms-causes Erişim tarihi: 06.10.2022.
- Do probiotics help to treat acute infectious diarrhoea? Erişim adresi: https://www.cochrane.org/CD003048/INFECTN_do-probiotics-help-treat-acute-infectious-diarrhoea Erişim tarihi: 06.10.2022.
- Ekemen, A et al. Çocuklarda ishal olgularının tanımlayıcı özellikleri/descrıptıve characterıstıcs of dıarrhea ın cases of chıldren. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 2020;5(1):104-112.
10.10.2022
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.