Hamilelikte Yaşanan Sindirim Problemleri Nelerdir? Ne Tür Önlemler Almalıyız?

Hamilelik döneminde, değişim ve gelişim gösteren yalnızca anne karnındaki bebek olmaz. Anne adayı da fiziksel ve psikolojik olarak birçok aşamadan geçer. Vücudu zaman zaman dengesini yitirebilir, bazı sağlık problemleri yaşayabilir. Ve en çok yaşanan değişimler ve problemler ise genellikle sindirim sistemi ile ilgili olur. Çünkü anne karnındaki bebek büyüdükçe ve geliştikçe sindirim sistemi üzerindeki baskı artar. Bu ve bunun gibi etkiler de sindirim sistemini yavaşlatır.

Hamilelikte düzenli beslenme, egzersiz ve uyku çok önemli. Aynı zamanda, her vücudun kendine has bir sistemi ve dengesi var. Yani her insanın bedeni, her olaya aynı tepkiyi vermez. Yani bazı hamilelikler rahat geçerken, bazıları ise daha problemli geçer. Bu sebeple, kulaktan dolma bilgiler yerine okuyup araştırmalı ve hamileyken nasıl bir yol izleyeceğinizi mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Biz de sizlere fikir vermesi açısından hamilelikte karşılaşılan sindirim problemlerini ve alabileceğiniz önlemleri bir araya getirdik.

Hamilelikte Yaşanan Sindirim Problemleri Nelerdir?

Hazımsızlık ve Şişkinlik

Hamile bireylerin şüphesiz en çok karşılaştığı problemlerden biri de hazımsızlık ve şişkinlik. Hamileyken vücuttaki hormon seviyelerinin değişmesi ve rahmin büyüyerek diğer organlara yaptığı baskının artmasına bağlı olarak hazımsızlık ve şişkinlik şikayeti ortaya çıkabilir.

Özellikle progesteron hormonundaki düzey değişiklikleri hazımsızlığın birincil sebeplerinden biri kabul edilir. Mide ve bağırsaklardaki değişimler de bu problemi tetikleyebilir.

Kabızlık

Hamile kadınların neredeyse yarısı kabızlık problemiyle karşılaşır. Özellikle hamileliğinizin son 4 ayında kabızlık yaşamadıysanız, şanslı grupta yer alan hamilelerden biri olduğunuzu düşünebilirsiniz. Kabızlığın sebepleri arasında stres, hareketsizlik ve düşük lifli beslenme gibi faktörler yer alabilir. Diğer yandan bir de gebelik hormonları bağırsak hareketlerini yavaşlatır. Ve rahim, bağırsaklara baskı yapmaya başlar.

Reflü

Aslında sindirim problemlerinin her biri, diğerini tetikler. Yani kabızlık problemi yaşıyorsanız, şişkinlik hissetmeniz de olağan bir durum. Bu bağlamda gebelikten en çok etkilenen organlardan birisi mide. Midede yanma, ekşime görülmesi, ağza su gelmesi gibi nedenler reflünün belirtileri arasında yer alır.

İshal

İshal de kabızlık kadar sık karşılaşılan bir sindirim sistemi problemi. Hamilelik döneminde görülen hormonal değişimler, yaşanılan stres, alınan ilaç takviyeleri ishali tetikleyebilir. Aynı zamanda ishalin sebepleri her zaman gebelikle ilgili olmayabilir. Dışarıdan aldığınız bir virüs, bakteri ya da gıda zehirlenmesi gibi nedenler de ishale sebep olabilir.

Hemoroit

Hamilelik döneminde karşılaşılan bir diğer sindirim sistemi problemi de hemoroit. Çoğu anne adayı bu problemle karşılaşınca diğerlerinden daha çok telaşlanır. Çünkü belirtileri ve etkileri çoğu zaman ağrılı ve acılı olur. Tıpkı diğer problemlerde olduğu gibi, hemoroitle karşılaşılmasının da ana sebeplerinden biri mide ve bağırsaklar üzerindeki baskının artması kabul edilir. Hemoroit belirtileri gördüğünüzde mutlaka doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.

Mide Ülseri

Özellikle daha önce de mide rahatsızlığınız varsa, hamileyken şikayetlerinizin artması çok normal bir durum. Bununla birlikte ülser, diğer rahatsızlıklara göre daha nadir görülür. Mide ülserinin sebepleri de çoğu zaman hormon değişiklikleri ve mideye yapılan baskı olabilir.

Sindirim Problemlerini Önlemek İçin Neler Yapılabilir?

Öncelikle yukarıda sayılan ve sayılmayan herhangi bir rahatsızlıkla karşı karşıya kalırsanız, mutlaka doktorunuza başvurmanız gerektiğini bilmelisiniz. Diğer yandan bu tarz şikayetlerin önüne geçmek için bazı önlemler alabilirsiniz. Düzenli beslenmek, zararlı yiyecek ve içeceklerden uzak durmak, doktorunuzun onayıyla egzersiz yapmak ve düzenli uyku pek çok rahatsızlığın önüne geçer ya da etkisini azaltır. Gebelikte fetüsün büyüme ve gelişmesi annenin günlük aldığı besinlerin plasenta yoluyla fetüse iletilmesiyle gerçekleşir. Gebe kadının enerji gereksinmesi normal yaşamsal faaliyetleri ve fiziksel aktivite düzeyine ilaveten fetüsün büyümesi için gereken enerji toplamı kadardır. (1)

• Pek çok rahatsızlığın sebebi vücudun susuz kalması olabilir. Günde 2-2,5 litre su tüketmeye özen göstermelisiniz. Çünkü, kabızlığın en büyük sebeplerinden birisi az su içmektir.
• Gebelikte probiyotik kullanımının gebede etkileri araştırıldığında sindirim sistemi üzerine olumlu etkileri gözlenmiştir. (2)
• Öğünlerinizde çok fazla yemeyin. Ara öğünler ile besin tüketimini dengeleyin.
• Sık ama az yemeye özen gösterin.
• Lokmalarınızı büyük halde yutmayın, iyice çiğneyin. “Sen iki canlısın, iki kişilik yemelisin” sözüne aldırış etmeyin.
• Kahve tüketiminizi azaltın. Mümkünse kafeinsiz kahveler tüketin.
• Sigara ve alkolle bu süre içinde vedalaşırsanız sizin ve bebeğiniz için çok iyi olur.
• Posalı ve lifli yiyecekler yemeye özen gösterin. Böylelikle yediğiniz besinleri daha kolay sindirebilirsiniz.
• Asitli içecekler ve işlenmiş gıdalardan uzak durun. Bunlar mide problemlerin yanı sıra ishal ve kabızlığa da sebep olurlar.
• Çok yağlı ve baharatlı yemekleri sindirmek daha zor olur. Bu sebeple kızartma yerine ızgara ya da fırında pişmiş yemekleri tercih edebilirsiniz.
• Yatmadan en az 2 saat önce yemek yemeyi bırakın. Reflünün ana sebeplerinden biri, yatmadan hemen önce yemek yemek.
• Doktorunuzun onayladığı şekilde mutlaka egzersiz yapın.
• Doktorunuza danışarak vücudunuzu dengelemek adına besin takviyeleri alabilirsiniz.
• Porsiyon kontrolü yaparak ihtiyacınız olan şekeri, meyvelerden alabilirsiniz. Rafine şeker tüketiminden uzak durmalısınız. Mevsiminde olmayan meyveler için kurutulmuş ürünleri tercih edebilirsiniz.
• Gaz yapan yiyeceklerden uzak durabilirsiniz. Tabii öğünlerinizden tümüyle çıkarmak yerine miktarını azaltabilirsiniz.

Kaynaklar:

1. Position of the American Dietetic Association: Nutrition and Lifestyle for a Healthy Pregnancy Outcome. Journal of the American Dietetic Association. 2008;108:553-56.
2. Hanson L, Vusse LV, Duster M, Warrack S, Safdar N. Feasibility of Oral Prenatal Probiotics against Maternal Group B Streptococcus Vaginal and Rectal Colonization. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing. 2014;43(3):294-304.