Gebelik Döneminde Yaşanan Fiziksel ve Duygusal Değişikler Nelerdir?

Hamilelik döneminde anne vücudunda birçok değişiklik meydana gelmektedir. Bunun sebebi yeni bir canlının oluşumu, bu canlıdan dolayı vücudun ihtiyaçlarının artması ve hormonal değişimlerdir. Yaklaşık olarak 9 aylık hamilelik sürecindeki değişimler yumurtayla spermin birleştiği ilk günden başlar ve doğum gerçekleşinceye kadar devam eder. Bu süreçte kilo artışı, hormonal değişimler, ruhsal değişimler, solunum sistemi değişikleri ve postür değişiklikleri gibi birçok değişim meydana gelir. Hadi gelin hep birlikte gebelik döneminde yaşanan fiziksel ve duygusal değişikliklere beraber göz atalım.

Hormonal değişimler

Hamilelik döneminde anne adayının vücudunda birçok hormonal değişim yaşanır. Bu hormonal değişimlerin en önemli belirtilerinden bir tanesi vajinal akıntılardır. Vajinal akıntıların artması; vajinanın doğal pH değerindeki ve floradaki değişikliklere işarettir. Bu durum enfeksiyona, vajinal mantar enfeksiyonlarına ve kötü akıntıya sebebiyet verebilir. Bu durumda doktor kontrolüne gitmek oldukça önemlidir. Diğer bir yandan hamileliğin son döneminde yaşanan hormonal değişimlere bir örnek ise meme başından salgılanan, beyaz- sarı renkli ‘’kolostrum’’ adlı süttür. Çocuk doğmadan ortaya çıkan bu süt aşırı derecede salgılanıyorsa, meme başı ılık sabunlu bir bezle temizlenebilir veya göğüs pedleri kullanılabilir.

Ciltte görünen değişimler

Hamilelikte yaşanan hormonal değişimler diş ve diş etlerini, tırnakları, saçları ve cildi direkt olarak etkilemektedir. Hamilelik süresince; yüz lekeleri, meme ve karın çatlakları, cilt kuruluğu, sivilceler ve koyu cilt gibi birçok durum yaşanabilir. Bu süreçte cildin hijyenini sürdürmek oldukça önemlidir. Hamilelik sürecinde anne adayının cildinin sağlıklı olabilmesi için doktor onayı alarak; cildi nemlendiren gliserin bazlı sabunlar ve nemlendirici kremler kullanılabilir. Burada amaç cildin nemli tutulmasıdır. Hamilelik sürecinde kimyasal ürünlerden uzak durulması gerektiği unutulmamalı, kullanılacak olan her şey doktor onayıyla kullanılmalıdır.

Kilo artışı

En yaygın değişikliklerden bir tanesi kilo artışıdır. Sağlıklı bir bebek dünyaya getirebilmek için kilo artışı oldukça normal bir durumdur. Anne adayı hamilelik boyunca vücut kitle endeksine göre 9 ile 16 kg arası kilo alabilir. Bu rakam ortalama olarak 10- 12 kg’dır. Ayrıca anne adayı bu kiloyu bir kerede değil, 9 aya yayılan bir süreçte alır. Anne adayı ilk üç ayda ortalama 2 kilo, sonraki üç ayda haftada yarım kilo, geriye kalan süreçte ise ortalama 5 kilo almaktadır. Bu sürecin doktor ile takip edilmesi ve doğru beslenme düzeni uygulanması oldukça önemlidir. Az veya aşırı fazla kilo farklı olumsuzlukları doğurabilir.

Uyku düzeni

Hamilelik döneminde birçok anne adayı uyku problemi yaşamaktadır. Bunun en büyük sebebi hormonal değişimlerdir. Hormonal değişimler gün içinde annenin dikkat bozukluğu yaşamasına ve sürekli uyumak istemesine neden olmaktadır. Bu durum progesteron hormonu kaynaklıdır ve oldukça doğaldır. Hamileliğin sonlarına doğru bu hormonun salınımı azalacaktır ve bu sorun da ortadan kalkacaktır. Fakat geceleri bebeğin vücut hareketlerinden ve kilo artışı, karın büyümesi gibi nedenlerden kaynaklı olarak ortaya çıkan bel – sırt ağrıları uykusuzluğa uzun bir süre sebebiyet verebilir.

Hamilelik döneminde yaşanan diğer fiziksel ve duygusal değişimler

Hamilelik döneminde yaşanan değişimler yukarıdakiler ile sınırlı değildir. İşte hamilelik döneminde yaşanan diğer fiziksel ve duygusal değişimler:

• Hamileliğe bağlı ortaya çıkan hormonlar bağlara ve eklemlere etki edebilir.  Diğer bir yandan bebeğin büyümesi annenin duruşunu değiştirebilir. Tüm bunlar vücut dengesinde bozulma ile sonuçlanabilir.  Bu yüzden anne adayı dikkatli oturup kalkmalı ve hareket etmelidir. Bununla birlikte hamileliğe uygun ayakkabı seçmelidir.
• Hamilelik süresince progesteron artışı diyaframın yukarı itilmesine ve solunum sayısının artışına sebebiyet verebilir. Diğer bir yandan kılcal damarlarda kan akışının artmasından kaynaklı olarak ses kısıklığı ve burun kanamaları meydana gelebilir.
• Bebeğin gelişimi idrar torbasında baskının oluşmasına ve annenin sık idrara çıkmasına neden olabilir.
• Gebelik durumu annenin kalp ve dolaşım sistemini etkileyen bir durumdur. Bu dönemde fizyolojik kansızlık durumu, kalbin yön değiştirmesi, rahme pompalanan kan miktarının artması ve gizli kalp hastalıkları bu dönemde kendini gösterebilir. Ayrıca kalp- damar hastalıkları yine bu dönemde ilerleyebilir.
• İlk üç ayda bulantı ve kusma gibi problemler görülebilir.
• Hamilelik döneminde tükürük salgısı artabilir.
• Midenin yukarı itilmesinden kaynaklı olarak mide boşaltım hızı azalabilir. Diğer bir yandan midedeki yiyecekler yemek borusuna dönebilir ve yanmaya sebebiyet verebilir.
• Bu dönemde bağırsak hareketleri zayıflayabilir ve kabızlık problemi ortaya çıkabilir.
• Hamilelik süresince birçok ruh hali değişikliği görülebilir. Fakat ilk üç ayda bu değişiklikler biraz daha yoğun geçer. Bu dönemde ağlama nöbetleri, içe dönüklük, pasiflik ve gebeliği kabullenmeme gibi durumlar oluşabilir. Diğer aylarda ise vücut değişikliğinden kaynaklı utanma duygusu, doğum korkusu ve sağlıklı bebek dünyaya getirememe endişesi artar.