Enflamasyon Nedir? Enflamasyona Sebep Olan Faktörler Nelerdir?
En genel anlamda enflamasyon, vücudun bağışıklık sisteminin tahriş edici bir maddeye verdiği yanıttır. Kızarıklık, sıcaklık, şişlik, ağrı ve işlev kaybı akut enflamasyonun semptomlarındandır. Enflamasyona neden olabilen birçok faktör vardır. Bunlardan en yaygın olanları; bakteriler, virüsler, mantarlar, dış yaralanmalar (sıyrıklar), yabancı cisimlerden kaynaklanan hasarlar ve kimyasalların veya radyasyonun etkileri olarak sıralanabilir.
Enflamasyon, vücudun enfeksiyona veya yaralanmaya karşı savunmasının normal bir parçasıdır ve bu şekilde faydalıdır. Ancak iltihaplanma, sağlıklı dokularda meydana geldiğinde veya çok uzun sürdüğünde zarar verici olabilir. Bu durum, kronik iltihaplanma olarak bilinir; aylarca veya yıllarca sürebilir.
Enflamasyonun Çeşitli Hastalıklarla İlişkisi
Enflamasyon, birçok hastalıkta kilit rol oynar. Kronik inflamatuar hastalıklar dünya çapında ölümlerin yarısından fazlasına katkıda bulunmaktadır.
Bu hastalıklar şöyle sıralanabilir:
- Romatoid artrit gibi otoimmün hastalıklar
- Yüksek tansiyon ve kalp hastalığı gibi kardiyovasküler hastalıklar
- İnflamatuar barsak hastalığı gibi gastrointestinal bozukluklar
- Astım gibi akciğer hastalıkları
- Depresyon gibi mental hastalıklar
- Tip 2 diyabet gibi metabolik hastalıklar
- Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklar
- Kolon kanseri gibi bazı kanser türleri
Çevresel Faktörler
Artan kanıtlar, çevresel faktörlerin enflamasyonda olumsuz şekilde rol oynayabildiğini göstermektedir. Bu faktörlerden bazıları aşağıda açıklanmıştır:
Beslenme
Rafine tahıllar, alkol ve işlenmiş gıdalardan zengin diyetler bağırsak mikrobiyotasını değiştirebilmekte; bağırsak ve bağışıklık değişikliklerine yol açabilmektedir.
Mikrobiyota
Çeşitli mikrobiyota dengesizlikleri ve hastalık durumları üzerine yapılan araştırmalar, mikrobiyotanın dengesinin bozulması ile enflamasyon arasında bağlantılarını göstermektedir.
Sosyal ve kültürel değişiklikler
Bozulmuş uyku düzenleri, psikososyal stres, yapay ışık ve diğer faktörler bağışıklık sistemini etkileyebilmektedir.
Gelişimsel kökenler
Çocuklukta obezite ve psikolojik stres, bebeklikte mikroplara maruz kalma ve doğum öncesi koşullar enflamasyon ile ilişkilendirilmiştir.
Referanslar:
- InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. What is an inflammation? 2010 Nov 23 [Updated 2018 Feb 22]. Erişim Adresi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279298/. Erişim Tarihi: 26.07.2023.
- National Institute of Environmental Health Sciences. Inflammation. Erişim Adresi: https://www.niehs.nih.gov/health/topics/conditions/inflammation/index.cfm. Erişim Tarihi: 26.07.2023.
26.07.2023
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
