Bakteriler, virüsler, parazitler, mantarlar, riketsialar şeklinde sayılabilecek mikroorganizmaların, insan vücuduna değişik yollardan girmesiyle ortaya çıkan hastalıklara enfeksiyon hastalıkları denir (1).
Vücut bağışıklık sistemi ile birlikte var olan bu enfeksiyonlara karşı kendini korur ve herhangi bir enfeksiyon meydana gelmez. Fakat savunma mekanizmalarının zayıflaması veya yerine getirilmemesi enfeksiyonun başlamasına neden olabilir. Bu savunma mekanizmaları arasında ise iklim, fiziksel bariyerlerin yetersizlikleri, beslenme bozuklukları, hijyen koşullarının yetersiz olması, bağışıklık sistemi yetersizlikleri gibi durumlar yer almaktadır. Bu enfeksiyonlar bulaşmak için birçok yolu seçebilirler. Bu yollar arasında hava, temas, ara kaynak veya vektör yolu bulunabilir. Hadi gelin hep birlikte seyahatte karşılaşılabilecek enfeksiyonlara ve korunma yollarına göz atalım.
Seyahate çıkmadan önce risk değerlendirmesi yapmak büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda bilinmesi gerekenler şu şekildedir:
Ayrıca tıbbi özgeçmişte dikkat edilmesi gereken durumlar da şu şekildedir:
Seyahatte karşılaşılabilecek enfeksiyonlara karşı koruma yollarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Seyahat Önlemleri: Yurt dışı seyahatlerine çıkılacaksa gidilecek ülkedeki bulaşıcı hastalıklardan korunmak için, en az 15 gün önce seyahat sağlığı merkezlerine başvurarak gerekli aşıları yaptırmak, koruyucu ilaçları başlamak, danışmanlık hizmetlerini almak bireysel olarak yapılması gereken çok önemli uygulamalardır (1).
Maske Kullanımı: Soğuk algınlığı, difteri, grip gibi enfeksiyonel hastalıklara karşı maske kullanımı büyük öneme sahiptir. Maske, enfeksiyonun yayılımını önlemektedir. Bu maskelerin birçok türü bulunmaktadır. Daha rahat solunum sağlayan özel maskeler, mikropları öldüren T maskeler ve normal koruyucu maskeler bu maskelerin çeşitleridir.
Hijyen: Sadece su ve sabunla yapılacak basit bir uygulama bu iş için yeterlidir. Temizlik kurallarına uymak cildi kaygan ve nemli tutarak, cilt çatlaklarından korur. Bu da mikropların ciltten geçişini engeller. (1) Kişinin hijyenine yeteri kadar önem vermemesi cildin bakımsız kalmasına, çatlamasına, mikroorganizmaların barınmasına ve çoğalmasına neden olmaktadır. Ayrıca açıkta satılan gıdalara ve klorlanmamış musluk sularına dikkat edilmelidir.
Çevresel Faktörler: Seyahat edilen yerde bulunulan ortamlar büyük önem taşımaktadır. Bu yüzden bakımsız, sağlıksız ve kirli ortamlardan uzak durulmalıdır.
Beslenme: Vücudumuz bakterilere karşı bağışıklık sistemimiz tarafından korunmaktadır. Bu yüzden bağışıklık sistemimize gereken yatırımı yapmamız oldukça önemlidir. Örneğin protein tüketimi ile birlikte antikorlar üretilir. Yetersiz protein alımı ise yayılım gösteren mikroorganizmalara karşı yetersiz mücadele anlamını taşımaktadır. Bu doğrultuda yeterli, çeşitli ve dengeli beslenilmelidir.
İlaç: Hastalıklar ortaya çıkmadan bilinçli, kontrollü ve doktor onayıyla ilaç kullanmak oldukça önemlidir. Örneğin tehlikeli enfeksiyonlarla karşılaşma olasılığı bulunan kişilerin antibiyotik kullanımı önerilmektedir. Fakat antibiyotikler kesinlikle keyfe göre kullanılmamalıdır. Bu doğrultuda doktora onayı oldukça önemlidir. Hatalı antibiyotik kullanımı tedavisi güç enfeksiyonların gelişmesine neden olabilir.
Kapsamlı Bağışıklama: Enfeksiyon hastalıkları görülen bölgelere seyahat edenlerin ya da bu bölgelerden göç edenlerin aşılanması, çocukluk ve yetişkin aşılarının tam ve düzenli yapılması büyük önem taşımaktadır (1).
Kaynaklar
(1) Enfeksiyonların Bulaşma Yolları ve Korunma Yöntemleri, T.C Sağlık Bakanlığı