Birçok bilimsel araştırma sindirim sistemi problemlerinin mevsim geçişlerinde daha fazla yaşandığını ortaya koyuyor. Çünkü mevsim geçişlerinde (özellikle de sonbahar ve kış mevsimi için) beslenme alışkanlıklarımız, uyku saatlerimiz değişiyor; yaşam şartları yaza göre zorlaşıyor, stres ve sorumluluk yükümüz artıyor, gün ışığından faydalandığımız süre azalıyor. Tüm bu etkenler ise vücudumuzda çeşitli değişikliklerin yaşanmasına ve hatta strese yol açıyor. İşte vücudumuz çeşitli olumsuz faktörler (sağlıksız beslenme, düzensiz yaşam) nedeniyle bu değişikliklere uyum sağlayamazsa çeşitli sindirim sistemi problemleri ortaya çıkıyor. Peki sıcaklık düşüşlerinde bağırsaklarımızı ve sindirim sistemi sağlığımızı nasıl koruyabiliriz? Buyurunuz; bağırsak sağlığınız için yapabileceğiniz 7 dost davranış!
Yukarıda da belirttiğimiz gibi sıcaklıkların düşmesi ile birlikte beslenme alışkanlıklarımız da büyük ölçüde değişiyor. Yazın tükettiğimiz o hafif, az yağlı yiyeceklerin yerini yavaş yavaş daha ağır ve daha yağlı yiyecekler almaya başlıyor. Bu değişiklik ise en başta bağırsak sağlığımızı etkiliyor. Dolayısıyla mevsim geçişlerinde bağırsak sağlığımızı koruyabilmek için öncelikle beslenme düzenimizde ani değişiklikler yapmamamız gerekiyor. Tıpkı yaz aylarında olduğu gibi ağır ve yağlı yiyeceklerden uzak durmak; bunun yerine sağlıklı ve besin değeri yüksek gıdalar tüketmek şart! Yağlı yiyeceklerden oluşan sağlıksız bir beslenme programı yararlı bakterilere zarar vererek ve zararlı bakterilerin de çoğalmasına yardım ederek bağırsak florası dengesini bozuyor. Dolayısıyla sıcaklık düşüşlerinde sağlıklı gıdalardan oluşan bir beslenme programı uygulamak, bağırsak florası dengesini koruyarak başta bağırsak sağlığımız olmak üzere genel sağlığımızı da korumamızı sağlıyor.
Sonbahar ve kış aylarında stres ve sorumluluk yükümüz arttığı için ilk yaptığımız şey öğün atlamak olabiliyor. Günlük hayatın stresi ve yoğunluğu yüzünden çoğu zaman en önemli öğünlerimizi sağlıksız atıştırmalıklarla geçiştirmek veya atlamak zorunda kalıyoruz. Oysa öğün atlamak bir sonraki öğünde daha fazla yememize neden olarak sindirim sistemi organlarımızı yoruyor. Bu durum doğal olarak en fazla bağırsaklarımızı etkiliyor. Sonra gelsin hazımsızlık, gelsin kabızlık, gelsin gaz sancıları… Dolayısıyla sıcaklık düşüşlerinde bu problemleri yaşamamak için 3 ana ve 3 ara öğün olmak üzere dengeli beslenmek şart!
Sıcaklık düşüşleriyle birlikte değişen beslenme alışkanlıkları ve artan stres, sindirim sistemi hareketlerine zarar verebiliyor. Düzenli egzersiz yapmak ise fiziksel sağlığımızı geliştiriyor ve aynı zamanda stresle başa çıkmamıza yardımcı oluyor. Düzenli egzersiz yaptığımızda bağırsak hareketlerimiz tetikleniyor ve bunun bir sonucu olarak hazımsızlık, kabızlık gibi sindirim problemleri ortadan kalkıyor. Yani bu problemleri ortadan kaldırmak ve hatta hiç yaşamamak için sonbahar ve kış aylarında da düzenli egzersizi bir yaşam alışkanlığı haline getirmek gerekiyor.
Bağırsaklarımızda yaşayan yararlı bakteriler, başta sindirim sistemi sağlığının düzenlenmesi olmak üzere bağışıklık sistemi sağlığının desteklenmesi ve doğal olarak genel sağlığımızın gelişmesinde rol alıyorlar. Bilinçsiz ilaç kullanımı ve antibiyotikler ise bu yararlı bakterilerin sayılarının azalmasına, zararlı bakterilerin sayılarınınsa artmasına neden oluyor. Bağırsak florası dengesinin bozulması sonucunda çeşitli sindirim problemleri ortaya çıktığı gibi bir de bağışıklık sistemi sağlığı risk altına giriyor. Dolayısıyla sıcaklık düşüşlerinde artan salgın hastalıklara karşı (grip, nezle vb.) bilinçsiz ilaç kullanımından kaçınmak ve hatta bu hastalıklara yakalanmamak için sağlıklı beslenerek önlem almak çok önemli.
Bağırsak sağlığımızın genel sağlığımız üzerinde direkt olarak etkili olabileceğini yukarıda anlattık. Bu nedenle salgın hastalıkların çoğaldığı sıcaklık düşüşlerinde bağırsak sağlığını destekleyen besinler tüketmekte fayda var. Bu besinlere probiyotik bakımından zengin turşu, boza, tarhana, sirke gibi besinleri örnek verebiliriz. Bunun yanı sıra lifli gıdalar tüketmek de bağırsak sağlığı açısından oldukça önemli. Omega- 3 ve D vitamini içeren besinler ise bağırsak sağlığının diğer destekçileri arasında yer alıyor.
Yaz aylarında yüksek sıcaklıklar nedeniyle birçok insan su tüketimini arttırsa da sıcaklıkların düşmesiyle birlikte bu sağlıklı alışkanlık tümüyle ortadan kalkabiliyor. Oysa vücudumuzun her mevsimde suya ihtiyacı var ve su tüketimi sindirim sisteminin eksiksiz bir şekilde çalışabilmesi için de çok önemli. Bu nedenle sıcaklık düşüşlerinde su tüketimini azaltmayarak yeteri kadar su tüketmekte fayda var. Çünkü su içmek sindirim hareketlerini düzenliyor ve sindirim organlarının görevlerini düzgün bir şekilde yerine getirmesine yardımcı oluyor.
Sıcaklıkların düşmesiyle birlikte beslenme programımızdaki hafif yiyeceklerin yerini daha ağır yiyecekler alıyor demiştik. Dolayısıyla yaz bittiğinde makarnalar, pilavlar sofralardaki yerlerine hızlı bir şekilde geri dönüyorlar. Bağırsak sağlığımızı korumak içinse doğru karbonhidrat tüketimi çok önemli. Esmer pirinç, kinoa, bazı sebze ve meyvelerde bulunan kompleks karbonhidratlar, aynı zamanda yüksek oranda lif içeriyorlar. Lifli besinler ise, bağırsaklarımızdaki dost bakteriler olarak bilinen probiyotiklerin en önemli besin kaynakları! Dolayısıyla kaliteli karbonhidratlar tüketerek bağırsaklarımızdaki yararlı bakterilerin çoğalmasını teşvik etmek ve böylece bağırsak sağlığımızı korumak mümkün!