Düzenli sporun bağışıklık sistemimize olan etkilerini açıklamadan önce bağışıklık sistemi nedir sorusunu cevaplamakta fayda var. Bağışıklık sistemi; vücudumuzdaki savunma mekanizmamızı oluşturan, tümör ve patojenleri tanıyan ve aynı zamanda onları yok eden, vücudu zararlı maddelerden koruyan bir sistemdir. Bağışıklık sistemi; sağlıklı yaşayarak, sigara içmeyerek, alkol kullanmayarak, yeterli uyuyarak, enfeksiyonlara karşı gerekli tedbirleri alarak, egzersiz yaparak, stresi aza indirerek güçlendirilebilir. Bağışıklık sistemi sağlığı nasıl desteklenir sorusuna cevap olabilecek bu maddelerin arasında ise son zamanlarda araştırmalara sıkça konu olan ‘egzersiz yapmak’ vardır. Bağışıklık sistemi sağlığı ve düzenli spor arasında sıkı bir ilişki vardır. Peki düzenli spor ve bağışıklık sistemi arasındaki ilişki tam olarak nedir? Gelin birlikte bakalım…
Bağışıklık sistemi ve egzersiz arasındaki bağlantıyı birkaç açıdan incelemekte fayda vardır. Her şeyden önce büyük önem arz eden emilim oranları konusu şu şekildedir; vücudumuza giren tüm besinler belli bir oranda emilmektedir. Bu emilimi ise besin çeşitliliği, posalı beslenmek, besinlere duyulan ihtiyaç veya hareket etmek gibi birçok şey etkilemektedir. Bu maddeler arasında son zamanlarda en fazla dikkat çeken etken egzersiz yapmaktır. Egzersiz yapmak emilimin etkin bir şekilde yapılmasını destekleyerek, vücudun besin ögelerinden daha fazla faydalanmasını sağlayabilir. Ağır spor türleri bir doktora danışılarak yapılması gerektiği gibi bağışıklık sistemi açısından her zaman olumlu cevap vermeyebilir. Fakat birçok kişi için orta düzey spor, besin emilimi açısından oldukça önemlidir. Bisiklet, yürüyüş ve yüzme gibi spor türleri bunlara örnek olarak verilebilir.
Bir diğer yandan yapılan araştırmalar düzenli egzersizin obezite, inme, kan yağlarının yüksekliği, osteoporoz, depresyon, bazı kanser türleri ve safra taşı gibi problemlerin önünde büyük engel olduğu yönündedir. Birçok klinik ve deneysel araştırma, 15 haftalık yürüyüş egzersizinin üst solunum yolu enfeksiyon sıklığını azalttığını söylemektedir. Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, düzenli olarak haftada 1 ile 3 saat arası spor yapan kadınlarda göğüs kanseri riskinin %30, 4 saatten fazla spor yapanlarda ise %55 oranında azaldığını göstermektedir. National Institute of Mental Health’e göre ise egzersiz mental sağlığa da fayda sağlamaktadır. Egzersizin iyi hissetme halini pozitif etkilediği ve mental sağlığa iyi geldiği bilinmektedir. National Institute of Mental Health, orta derece egzersizin stresi, depresyonu ve anksiyete semptomlarını azalttığını belirtmektedir.
Amerika’nın toplum sağlığı önerilerinde orta düzey spor haftada 2,5- 3 saat, ağır derece spor ise haftada 1 saat 15 dakika önerilmektedir. Orta düzey sporlar arasında dans etmek, kano yapmak, tenis oynamak, bisiklet sürmek, yürüyüş yapmak gibi sporlar bulunmaktadır. Bir diğer yandan ise aerobik tarzı egzersizlerin 10 dakika sürmesi ve haftada iki gününde büyük kas gruplarının ağırlık egzersizleri ile çalıştırılması önerilmektedir.