Bağırsak Mikrobiyotası ve Probiyotikler

Probiyotikler, sağlık açısından olumlu bir etki sergilemek için bağırsak biyoağlarında varlığını sürdüren canlı mikroorganizmalar olarak tanımlanabilir. Bildiğimiz üzere, bağırsaklarımızda mikrobiyota olarak adlandırılan bir mikroorganizma topluluğu bulunur. Bağırsaklarımızdaki bu mikroorganizmalar, yiyecekleri sindirmemize, zararlı bakterilerle savaşmamıza ve bağışıklık sistemini düzenlememize yardımcı olur. Ancak bazen çeşitli sağlık sorunlarına yol açan bir mikroorganizma dengesizliği meydana gelebilir. Bağırsak, bazı bakterilerin sağlıksız seviyeleri ile dengesiz hale geldiğinde, probiyotikler dengenin yeniden sağlanmasına yardımcı olabilmektedir. Aynı zamanda probiyotikler, konakçı üzerindeki doğrudan etkileri yoluyla bağırsak mikrobiyotasından bağımsız olarak da sağlığımızı etkileyebilmektedir.

Bağışıklık Sistemi İçin Probiyotiklerin Önemi

Bilim adamları, bağışıklık hücrelerimizin %70 ila 80’inin aslında bağırsaklarımızda bulunduğunu ve bağırsaklarımızdaki bakteriler ile bağışıklık sistemimiz arasında karmaşık bir ilişki olduğunu keşfettiler. Bağışıklık sistemi, enfeksiyonlara karşı dirençte ve enfeksiyonların temizlenmesinde çok önemli bir rol oynar. Bağışıklık sistemi doğuştan gelen bağışıklık ve adaptif bağışıklık olarak iki ana sisteme ayrılır; probiyotikler, bağışıklık hücrelerini modüle ederek hem doğal hem de adaptif bağışıklık tepkilerini etkileme yeteneğine sahiptir.

Probiyotiklerin bağışıklık sistemine etkileri:

• Zararlı bakterilerin büyümesini önleme

Probiyotikler, besinler için zararlı bakteriler ile rekabet ederek bağırsakta istenmeyen bakterilerin büyümesini önleyebilir.

• Zararlı bakterilerin bağırsakta tutunmasını durdurmak 

Probiyotikler, bağırsak duvarlarına tutunmak için zararlı bakterilerle rekabet eder.

• Zararlı bakterileri yok etme 

Probiyotikler, zararlı  bakterileri engelleme yeteneğine sahip bakteriyosin adı verilen organik asitler ve antimikrobiyal bileşikler üretebilir.

• İltihabı azaltma 

Probiyotikler, bağırsak florasında iltihap önleyici maddeler ürettiği bilinen belirli yararlı bakterilerin artmasına destek olur.

• Bağırsak bariyerlerini koruma 

Probiyotiklerin, yabancı maddelerin vücuda girmesini önleyen bir hücre ve mukus tabakası olan bağırsak bariyerini güçlendirdiği gösterilmiştir.

• Soğuk algınlığı riskini azaltma

Bağışıklık için probiyotikler üzerine yapılan bir klinik araştırmada, Bifidobacterium  alan sağlıklı yetişkinlerin soğuk algınlığı gibi bir üst solunum yolu enfeksiyonu geçirme olasılığının daha düşük olduğu bulunmuştur.

Referanslar:

1. Amara AA., & Shibl A. Role of Probiotics in health improvement, infection control and disease treatment and management. Saudi pharmaceutical journal. 2015;23(2), 107–114.
2. Valdes AM, et al. Role of the gut microbiota in nutrition and health. BMJ (Clinical research ed.), 2018;361, k2179.
3. Harvard Health Publishing. Should you take probiotics? Erişim tarihi: 07.04.2023. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/should-you-take-probiotics
4. Wiertsema SP, et al. The Interplay between the Gut Microbiome and the Immune System in the Context of Infectious Diseases throughout Life and the Role of Nutrition in Optimizing Treatment Strategies. Nutrients. 2021; 13(3): 886.
5. Mazziotta C, et al. Probiotics Mechanism of Action on Immune Cells and Beneficial Effects on Human Health. Cells, 2023;12(1), 184.
6. Yan F, Polk DB. Probiotics and immune health. Curr Opin Gastroenterol. 2011; 27(6): 496–501.
7. Galdeano CM, et al. Beneficial Effects of Probiotic Consumption on the Immune System. Ann Nutr Metab. 2019; 74: 115–124.
8. West NP, et al. Probiotic supplementation for respiratory and gastrointestinal illness symptoms in healthy physically active individuals. Clinical Nutrition. 2014; 33(4): 581-587.

10.04.2023

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.