NBL Türkiye - Bağırsak Mikrobiyotasının Beyin Fonksiyonları Üzerindeki Etkileri

Bağırsak Mikrobiyotasının Beyin Fonksiyonları Üzerindeki Etkileri

Probiyotiklerin sağlıklı bağırsak mikrobiyatasını geri kazandırabileceği, bağırsak pH’ını düşürebileceği ve bağırsaktaki iltihabı ve patojenik mikropları azaltabileceği gösterilmiştir.

Bağırsak ve Beyin Aksı İlişkisi

Probiyotikler bağırsak sağlığınızı iyileştirmekten daha fazlasını yapabilir. Ayrıca dolaylı olarak beyninizi de güçlendirebilir. Araştırmalar bağırsak ve beynin birbirine bağlı olduğunu, bağırsak-beyin aksı adı verilen bir ortaklık olduğunu göstermektedir. Beyin ve bağırsak arasındaki birincil bilgi bağlantısı, vücuttaki en uzun sinir olan vagus siniridir.

Bu iletişim ağı enterik sinir sistemi, otonom sinir sistemi, nöroendokrin sistemi ve bağışıklık sistemi aracılığıyla gerçekleşir. Psikiyatrik bozukluklar, merkezi sinir sistemine etkisi nedeniyle gastrointestinal mikrobiyomdaki değişikliklerle ilişkilendirilmektedir.

Mikrobiyom Nedir?

Mikrobiyom, 100 trilyon mikroorganizma içeren karmaşık bir mikrobiyal ekosistemde bağırsak sisteminde etkilidir. Bireylerin bağırsak mikrobiyotası; doğum şekli, genetik yatkınlık, yaş, fiziksel aktivite, çevresel faktörler, stres, enfeksiyon, diğer hastalıklar ve antibiyotik kullanımına bağlı olarak etkilenir. Beslenmenin de psikiyatrik bozukluklar üzerine etkisi olduğu düşünülmektedir. Beyin yapısı ve işlevi; mineraller, vitaminler, yağlar ve amino asitlerin alımına bağlıdır.

Probiyotiklerin Anksiyete Üzerindeki Olumlu Etkileri

Probiyotiklerin gastrointestinal bozukluğu üzerinde terapötik etkisi olduğu bilinmektedir. Ancak, bağırsak – beyin aksının ilişkisi ortaya çıktıktan sonra probiyotiklerin bu eksene ve merkezi sinir sistemine etkisiyle nörotransmitter aktivitesini değiştirerek anksiyete üzerine olumlu etkisi olduğu çalışmalarca desteklenmiştir.

Bağırsak serotonin, dopamin ve gama-aminobütirik asit gibi beyinle aynı nörotransmitterlerin çoğunu ürettiği için “ikinci beyin” olarak adlandırılmıştır; bunların hepsi ruh halini düzenlemede önemli bir rol oynar.

Referanslar:

1. Kumar A., Sivamaruthi BS., Dey S., et al. Probiotics as modulators of gut-brain axis for cognitive development Front. Pharmacol. 15:1348297. doi: 10.3389/fphar.2024.1348297

2. https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/probiotics-may-help-boost-mood-and-cognitive-function (Erişim Tarihi: 23.08.2024)

3. Özer M., Özyurt G., Harsa ŞT. Probiyotik ve Prebiyotiklerin Bağırsak-Beyin Aksına Etkisi Akademik Gıda 2019;17(2):269-280, DOI: 10.24323/akademik-gida.613637